Mánájkonvensjåvnnå
Svierik la årrum demokratiddjan ienep gå 100 jage. Gájkka ållessjattuga gudi dáppe viessu bessi jienastit. Jienasta de oassálasstá mierredit gåktu rijkka galggá stivrriduvvat. Le mij gåhtjuduvvá demokratiddjan - álmmukstivrra.
Dån gut la mánná i oattjo jienastit, valla dån la huoman demokratidjas oasse. Gávnnuji edna ássje majda dujna l riektá gå la ulmusj nuorap gå 18 jage. Dá riektá gávnnuji tjáledum Mánájkonvensjåvnån. Vargga värálda gájkka rijka li sjiehtadam maj birra li tjáledum Mánájkonvensjåvnån. Svierigin la láhka ådåjakmáno 1.b. 2020 rájes.
Máhttá javllat demokratiddja álggá Mánájkonvensjåvnåjn. Jus dån illa oadtjum majda dujna l riektá gå la mánnán, de l låssådabbo oassálasstet ja bájnatjit väráldav buorreláhkáj. Mánájn gejn la årrum stuoves häjmma, buorre biebmo, viehkke gå li årrum skihpasa ja oadtjum viessot ráfen la ienep fábmo oajbbot majt sij åskeldi. Máná gudi li vádtsám buorre skåvlån máhtti mierredit jiermmás märrádusájt ietjas máhttudagás. Máná gudi li bessam javllat ietjas vuojnojt duossti javllat ietjasa vuojnojt aj ållessjattugin.
Mánájkonvensjåvnån gávnnuji 41 tjuoggá, ma gåhtjudalli artihkkalin. Juohkka artihkal la juoŋga birra majda mánájn la riektá. Artihkkalijs moatte li sierraláhkáj ájnnasa midjij Polarbibblon. Máhtti tjielggiduvvat dájna sjimugijn:
- 2. Artihkal: Gájkka mánájn la avta árvvo. E aktak máná galggi nievrebut duostoduvvat gå iehtjáda.
- 6. Artihkal: Mánájn la riektá viessomij ja åvddånibmáj. Riektá viessomij máhttá merkahit bessat gåddumis doaron jali jábmet nielkes. Åvddånibme merkaj adnet buorre mánnávuodav, oahppat máhttudagájt, ståhkat ja suohttastallat.
- 12., 13., 14. ja 15. Artihkkala: Máná gálggi máhttet javllat ietjasa vuojnojt ja majt ájádalli, ja gulldaluvvat ja guddneduvvat. Sij oadtju jáhkket makkir jubmelij sij sihti, jali ij aktasik.
- 16. Artihkal: Mánájn la riektá priváhttaviessomij. Ihkap dån sidá tjállet juoŋga birra mij la tjiegos jali vájvve? Dánna Polarbibblon dån máhtá dahkat dav váni avtak diedek dån lidji.
- 23. Artihkal: Mánájn sáhtusvuodajn galggi oadjot dav viehkev majt sij dárbahi. Polarbibblon gähttjalip vieledit webbabielle galggá doajmmat dunji gut ihkap la tjalmijs jali vájvalusjá låhkåt ja tjállet. Gájka duostoduvvi dánna.
- 30. Artihkal: Mánájn tjadnusijn rijkalasj unneplågojda jali álggoálmmugij li sierralágásj riektá. Svierigin gávnnuji máná gudi li sáme, svieriksuobmelattja, duornosliegega, roma ja juvdára. Dujna tjadnusijn rijkalasj unneplåhkuj jali álggoálmmugij la riektá ietjat giellaj ja ietjat kultuvrraj. Danen Polarbibblo dal gávnnu sámegielajda ja meängiellaj. Mij barggap gávnnutjit moatte giellaj boahtteájgen.
- 31. Artihkal: Mánájn la riektá ståhkamij, vuojŋadibmáj ja asstoájggáj. Ihkap dån lijkku låhkåmij, tjuorggusij ja spieledibmáj gå dujna l asstoájgge? Mij Polarbibblon sihtap dån galga webbabälláj loggit sisi danen gå l suohtas ja ihkap vuohke l vuojŋadit.
Sidá gus dån låhkåt gájkka riektáj birra Mánájkonvensjåvnån?
UNICEF la Aktidum Nasjåvnå oasse ja barggá vaj ålles värált galggá tjuovvot Mánájkonvensjåvnåv. UNICEF:an la Mánájkonvensjåvnås oanes versjåvnnå dánna.